You are currently viewing Fazla mesai alacağı davası hangi mahkemede açılır? 2025 görevli ve yetkili mahkeme rehberi
Fazla mesai alacağı davası hangi mahkemede açılır? 2025 görevli ve yetkili mahkeme rehberi

Fazla mesai alacağı davası hangi mahkemede açılır? 2025 görevli ve yetkili mahkeme rehberi

Fazla Mesai Alacağı Davası Hangi Mahkemede Açılır? 2025 Görevli ve Yetkili Mahkeme Rehberi

Fazla Mesai Alacağı Davası Hangi Mahkemede Açılır? 2025 Görevli ve Yetkili Mahkeme Rehberi

Fazla mesai alacağı davası hangi mahkemede açılır? 2025 görevli ve yetkili mahkeme rehberi

Fazla mesai alacağı, işçilerin yasal olarak hak ettikleri halde ödenmeyen fazla çalışma ücretlerinin tahsili için açılan bir davadır. Bu tür davalar, iş hukuku alanında sıklıkla karşılaşılan ve işçilerin haklarını koruma açısından büyük önem taşıyan davalardır. Ancak, davanın doğru mahkemede açılması, sürecin hızlı ve etkin bir şekilde ilerlemesi için kritik bir ön koşuldur. Bu makalede, 2025 yılı itibarıyla fazla mesai alacağı davalarının hangi mahkemelerde açılacağını, görev ve yetki kurallarını detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.

Fazla Mesai Alacağı Nedir?

Fazla mesai, iş sözleşmesinde veya toplu iş sözleşmesinde belirtilen normal çalışma süresinin (genellikle haftada 45 saat) aşılması durumunda yapılan çalışmadır. Fazla mesai çalışması, işçinin isteği dışında yapılması halinde geçersiz sayılır. Fazla mesai ücreti, normal ücretin %50 fazlası olarak hesaplanır. İşveren, işçinin fazla mesai çalışmalarını kayıt altına almak ve bu çalışmalar için hak ettiği ücreti ödemekle yükümlüdür. Bu yükümlülüğün yerine getirilmemesi durumunda, işçi fazla mesai alacağı için dava açma hakkına sahiptir.

Fazla Mesai Alacağı Davasında Görevli Mahkeme

Fazla mesai alacağı davalarında görevli mahkeme, davanın konusuna ve değerine göre belirlenir. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) ve İş Kanunu hükümleri çerçevesinde, genel olarak iki tür mahkeme görevlidir:

İş Mahkemeleri

İş Kanunu’nun 8. maddesi uyarınca, iş veya hizmet sözleşmesinden doğan uyuşmazlıklar iş mahkemelerinde görülür. Fazla mesai alacağı da iş sözleşmesinden doğan bir uyuşmazlık olduğundan, genel olarak iş mahkemeleri görevlidir. Ancak, bazı durumlarda iş mahkemelerinin görevsizlik kararı vermesi ve davanın genel mahkemelere (Asliye Hukuk Mahkemesi) yönlendirilmesi söz konusu olabilir. Bu durumlar genellikle davanın konusunun sadece iş sözleşmesinden değil, farklı hukuki ilişkilerden de kaynaklanması durumunda ortaya çıkar. Örneğin, bir işçinin fazla mesai alacağı talebi, aynı zamanda haksız fiil iddiası ile destekleniyorsa, bu durumda görevli mahkeme genel mahkeme olabilir.

Asliye Hukuk Mahkemeleri

İş mahkemelerinin görevsizlik kararı vermesi veya davanın konusunun iş mahkemelerinin görev alanına girmemesi durumunda, davanın Asliye Hukuk Mahkemelerinde açılması gerekir. Özellikle, fazla mesai alacağı talebinin, iş sözleşmesinin feshi veya başka bir hukuki nedenle birlikte talep edildiği durumlarda, Asliye Hukuk Mahkemeleri görevli olabilir. Ancak, davanın temelinde fazla mesai alacağı talebi bulunuyorsa ve diğer talepler buna bağlı ise, genellikle iş mahkemeleri görevli kabul edilir.

Fazla Mesai Alacağı Davasında Yetkili Mahkeme

Görevli mahkeme belirlendikten sonra, yetkili mahkeme de tespit edilmelidir. Yetkili mahkeme, davanın hangi somut yargı çevresinde açılacağını belirler. Fazla mesai alacağı davalarında yetkililik, aşağıdaki kriterlere göre belirlenir:

Genel Yetkililik

HMK’nın 5. maddesi uyarınca, genel yetkililik kuralı olarak, davalıların yerleşim yeri mahkemesi yetkilidir. Bu durumda, işverenin yerleşim yeri mahkemesi, fazla mesai alacağı davası için yetkili olacaktır. İşverenin birden fazla şubesi bulunuyorsa, davanın açılması için işverenin merkezinin bulunduğu yerleşim yeri mahkemesi de yetkili kabul edilir.

Özel Yetkililik

İş hukukunda bazı özel yetkililik halleri bulunmaktadır. Bu hallerde, genel yetkililik kuralı bir kenara bırakılarak, belirli bir mahkeme yetkili kabul edilir. Örneğin:

  • İşin Yapıldığı Yer Mahkemesi: İş sözleşmesinin ifa edildiği yer, yani işin yapıldığı yer mahkemesi, fazla mesai alacağı davasında yetkili olabilir. Özellikle, işçi farklı bir şehirde çalışıyor ancak ikametgahı farklı bir şehirde bulunuyorsa, işin yapıldığı yer mahkemesi yetkili olabilir.
  • İşçi Sendikası Üyeliği: İşçi bir sendika üyesi ise ve fazla mesai alacağı talebi toplu iş sözleşmesine dayanıyorsa, sendikanın yetki alanına giren mahkeme de yetkili olabilir.

Örnek: Bir işçi, İstanbul’da bulunan bir şirkette çalışmaktadır. Fazla mesai ücretlerinin ödenmediğini iddia ederek dava açmak istemektedir. Bu durumda, genel yetkililik kuralına göre İstanbul’da bulunan şirketin yerleşim yeri mahkemesi yetkilidir. Ancak, işçi ikametgahını Ankara’da belirliyor ve işin fiilen Ankara’da yapıldığını kanıtlayabiliyorsa, Ankara İş Mahkemesi de yetkili olabilir.

2025 Yılında Görev ve Yetkililikte Beklenen Değişiklikler

2025 yılı itibarıyla, iş mahkemelerinin görev ve yetkililiğine ilişkin önemli bir değişiklik beklenmemektedir. Mevcut HMK ve İş Kanunu hükümleri aynen uygulanmaya devam edecektir. Ancak, Yargıtay içtihadatında meydana gelebilecek değişiklikler, görev ve yetkililik konusunda farklı yorumlara yol açabilir. Bu nedenle, dava açmadan önce güncel Yargıtay kararlarını takip etmek ve bir avukattan hukuki danışmanlık almak önemlidir.

Dava Açma Süresi ve Deliller

Fazla mesai

Bir yanıt yazın