-
Fihrist
Fazla Mesai Alacağı Davası Nasıl Açılır? 2025 Adım Adım Dava Rehberi
Fazla mesai, iş sözleşmesinde belirtilen normal çalışma süresinin ötesinde yapılan çalışmadır. Türkiye İş Kanunu (4857 sayılı Kanun) ile çalışanların hakları korunmakta ve fazla mesai ücretlerinin yasal olarak ödenmesi zorunlu kılınmaktadır. Ancak, bazı durumlarda işverenler bu yükümlülüklerini yerine getirmeyebilir. Bu gibi durumlarda, işçiler fazla mesai alacaklarını dava yoluyla talep edebilirler. Bu rehber, 2025 yılı itibarıyla fazla mesai alacağı davası açma sürecini adım adım açıklamayı amaçlamaktadır. Unutmayın ki hukuki süreçler zamanla değişebilir, bu nedenle güncel mevzuatı takip etmek ve bir avukattan destek almak önemlidir.
Fazla Mesai Ücreti Nedir ve Kimler Talep Edebilir?
Türkiye İş Kanunu’na göre, haftalık 45 saati aşan her bir saatlik çalışma için verilecek fazla mesai ücreti, normal ücretin en az 1,5 katıdır. Gece veya tatil günlerinde yapılan fazla mesai çalışması için ise bu oran en az 2 katına çıkar. Ancak, bazı işçiler için fazla mesai ücreti talep hakkı bulunmayabilir. Örneğin;
- Yüksek Hakimli İşçiler: Yönetici pozisyonunda bulunan, işin yönetimi ile görevli ve yetkili olan, önemli karar alma süreçlerinde etkili olan işçiler genellikle fazla mesai ücreti talebinde bulunamazlar.
- Kısmi Süreli İşçiler: İş sözleşmesinde belirtilen çalışma saatleri haftalık 45 saatin altında olan kısmi süreli işçiler, 45 saati aşan kısım için fazla mesai ücreti talep edebilirler.
- Ev Hizmetlileri: Ev hizmetlilerinin fazla mesai ücreti düzenlemesi farklıdır ve genellikle iş sözleşmesinde belirtilir.
Fazla mesai ücretinin hesaplanmasında dikkate alınacak ücret, brüt ücrettir. Hesaplama yapılırken, işçinin temel ücreti, prim, ikramiye, yemek ve yol yardımı gibi düzenli olarak aldığı tüm ödemeler de göz önünde bulundurulmalıdır.
Dava Açmadan Önce Yapılması Gerekenler
Fazla mesai alacağı davası açmadan önce atmanız gereken birkaç önemli adım bulunmaktadır:
- Fazla Mesai Çalışmasının Belgelenmesi: En önemli adım, fazla mesai yaptığınızı kanıtlayabilecek delilleri toplamanızdır. Bu deliller şunlar olabilir:
- Pusula Kayıtları: İş yerinizde pusula sistemi kullanılıyorsa, pusula kayıtları fazla mesai saatlerinizi gösterir.
- İş Yerindeki Kamera Kayıtları: İşyerinde güvenlik kameraları varsa ve bu kayıtlar fazla mesai yaptığınızı teyit ediyorsa, bu kayıtların birer örneğini talep edebilirsiniz.
- E-Posta ve Mesaj Kayıtları: İşvereninizden veya yöneticilerinizden gelen, fazla mesai yapmanız yönünde talimat içeren e-postalar veya mesajlar.
- Şahit İfadeleri: Aynı iş yerinde çalışan ve fazla mesai yaptığınızı gören diğer çalışanların ifadeleri.
- SGK Kayıtları: Sigorta prim bildirimleri üzerinden çalışma saatlerinizin tespitine yardımcı olabilir.
- İşverene İhtarname Gönderilmesi: Davaya başlamadan önce, işvereninize bir ihtarname göndererek fazla mesai alacağınızı talep etmeniz önemlidir. İhtarname, noter aracılığıyla gönderilmeli ve alacağınızın miktarı, hangi dönemlere ait olduğu ve ödeme için son tarih gibi bilgileri içermelidir. İhtarnameye cevap verilmemesi veya verilen cevabın tatmin edici olmaması durumunda dava açma hakkınız doğar.
- Dava Açma Süresi: Fazla mesai alacağı davası açma süresi, alacağın doğduğu tarihten itibaren 5 yıldır. Bu süre, hak düşürücü bir süredir, yani bu süre içinde dava açmazsanız alacağınızı talep etme hakkınızı kaybedersiniz.
Dava Açma Süreci (2025)
İhtarnameye rağmen sonuç alamazsanız, dava açma süreci şu şekilde ilerler:
- Avukat Seçimi: Fazla mesai davaları genellikle karmaşık olabilir. Bu nedenle, iş hukuku alanında uzman bir avukatla çalışmanız önemlidir. Avukatınız, davanızı hazırlamanıza, delillerinizi toplamanıza ve mahkemede sizi temsil etmenize yardımcı olacaktır.
- Dava Dilekçesinin Hazırlanması: Avukatınız, fazla mesai alacağınızı talep eden bir dava dilekçesi hazırlayacaktır. Dilekçede, işverenin adı, adres, fazla mesai yaptığınız dönemler, fazla mesai saatleriniz, alacağınızın miktarı ve diğer ilgili bilgiler yer almalıdır.
- Mahkemeye Başvuru: Dava dilekçesi ve ek deliller, yetkili İş Mahkemesi’ne sunulur. Yetkili mahkeme genellikle iş yerinin bulunduğu yerdir.
- Duruşma Süreci: Mahkeme, davayı kabul ettikten sonra bir duruşma günü belirleyecektir. Duruşmada, hem siz hem de işvereniniz savunmalarınızı sunacak ve delilleriniz değerlendirilecektir. Şahitler dinlenebilir ve bilirkişi incelemesi yaptırılabilir.
- Karar ve İcra: Mahkeme, delilleri ve tarafların savunmalarını değerlendirdikten sonra bir karar verecektir. Karar, fazla mesai alacağınızın tahsiline karar verilmesi veya davanın reddedilmesi şeklinde olabilir. Mahkeme kararı lehinize ise, işvereninizden alacağınızı icra yoluyla talep edebilirsiniz.
