-
Fihrist
İşyeri Kira Sözleşmesi: 2025’te Hak ve Yükümlülükler
İşyeri kira sözleşmesi, bir iş yerinin (dükkan, ofis, depo vb.) mülkiyet sahibi (kiraya veren) ile bu yeri ticari faaliyetlerini yürütmek amacıyla kullanan (kiracı) arasındaki resmi bir anlaşmadır. Konut kira sözleşmelerinden farklı olarak, işyeri kira sözleşmeleri Türk Borçlar Kanunu’nun (TBK) 340 ve devamı maddelerinde düzenlenir ve daha serbest bir yapıya sahiptir. Bu makalede, 2025 yılında işyeri kira sözleşmelerinin temel unsurları, tarafların hak ve yükümlülükleri ayrıntılı bir şekilde incelenecektir.
İşyeri Kira Sözleşmesinin Temel Unsurları
Geçerli bir işyeri kira sözleşmesi, aşağıdaki unsurları içermelidir:
- Kiraya Veren ve Kiracının Bilgileri: Tam adı, adresi, T.C. kimlik numarası veya vergi numarası gibi bilgiler.
- Kiralanan İşyerinin Tanımı: İşyerinin adresi, bulunduğu kat, bağımsız bölüm numarası, yüzölçümü ve kullanım amacı açıkça belirtilmelidir.
- Kira Bedeli ve Ödeme Şekli: Kira bedeli Türk Lirası (TL) cinsinden belirtilmeli, ödeme zamanı (ayın kaçında), yeri ve şekli (banka havalesi, elden vb.) açıkça tanımlanmalıdır. 2025’te enflasyonun yüksek seyretmesi beklenirken, kira bedelinin artış oranlarına dair hükümler büyük önem taşımaktadır.
- Depozito: Kiraya veren, kiracının sözleşmedeki yükümlülüklerini yerine getirmemesi durumunda zararı karşılamak için depozito alabilir. Depozito bedeli genellikle bir veya birkaç aylık kira bedeli kadardır.
- Sözleşme Süresi: İşyeri kira sözleşmeleri genellikle belirli süreli düzenlenir. TBK’ya göre, aksi kararlaştırılmadıkça, süresi dolan işyeri kira sözleşmesi aynı şartlarla yenilenir. Ancak, 2025’te artan ekonomik belirsizlik nedeniyle, sözleşme sürelerinin daha dikkatli belirlenmesi ve yenileme şartlarının netleştirilmesi önemlidir.
- Kira Artış Oranı: Kira artış oranı, sözleşmede açıkça belirtilmelidir. ÜFE (Üretici Fiyat Endeksi) veya TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) gibi resmi endeksler genellikle artış oranının belirlenmesinde kullanılır. 2025’te, artış oranlarının yasal sınırlandırmalarla (varsa) uyumlu olması ve tarafların uzlaşması önemlidir.
- İmzalar: Kiraya veren ve kiracı veya yetkilileri tarafından imzalanmalıdır.
Kiraya Verenin Hak ve Yükümlülükleri (2025)
Hakları:
- Kira Bedelini Talep Etme Hakkı: Kiracının kira bedelini zamanında ve sözleşmede belirtilen şekilde ödemesini talep edebilir.
- İşyerini Geri Alma Hakkı: Sözleşmede belirtilen fesih şartları veya TBK’da öngörülen hallerde (örneğin, kiracının kira ödemelerini önemli ölçüde geciktirmesi) işyerini geri alabilir. 2025’te ekonomik sıkıntılar nedeniyle tahliye davalarının artması beklenebilir.
- İşyerinin Durumunu Kontrol Etme Hakkı: Kiracının işyerini sözleşmeye uygun kullanıp kullanmadığını kontrol edebilir (önceden haber vermek kaydıyla).
Yükümlülükleri:
- İşyerini Kullanıma Hazır Hale Getirme Yükümlülüğü: Kiracının işyerini kullanmaya başlamasına engel teşkil eden her türlü kusuru gidermekle yükümlüdür.
- İşyerinin Bakımını Yapma Yükümlülüğü: İşyerinin genel bakımını yapmak, büyük onarımları üstlenmekle yükümlüdür.
- Kiracının Huzurunu Sağlama Yükümlülüğü: Kiracının işyerini rahatça kullanabilmesi için gerekli huzuru sağlamakla yükümlüdür.
Kiracının Hak ve Yükümlülükleri (2025)
Hakları:
- İşyerini Kullanma Hakkı: Sözleşmede belirtilen amaçla işyerini kullanma hakkına sahiptir.
- Kira Bedelini İtiraz Etme Hakkı: Kira bedelinin sözleşmeye aykırı olduğunu düşünüyorsa, itiraz edebilir.
- Sözleşmeyi Feshetme Hakkı: Sözleşmede belirtilen fesih şartları veya TBK’da öngörülen hallerde sözleşmeyi feshedebilir.
Yükümlülükleri:
- Kira Bedelini Ödeme Yükümlülüğü: Kira bedelini zamanında ve sözleşmede belirtilen şekilde ödemekle yükümlüdür. 2025’te artan enflasyon, kiracıların kira ödeme yükümlülüklerini yerine getirmesini zorlaştırabilir.
- İşyerini İyi Kullanma Yükümlülüğü: İşyerini sözleşmede belirtilen amaç dışında kullanmamak, aşınmasını ve yıpranmasını önlemekle yükümlüdür.
- İşyerini Hasarsız Teslim Etme Yükümlülüğü: Sözleşme süresi sonunda işyerini, normal kullanım sonucu oluşan yıpranma dışında, hasarsız olarak kiraya verene teslim etmekle yükümlüdür.
- Demirbaşları Koruma Yükümlülüğü: İşyerinde bulunan demirbaşları (klima, ofis mobilyaları vb.) kor
