-
Fihrist
Nişan Bozumu Tazminat Davaları: Yargıtay İçtihatları Işığında 2025 Güncel Durum
Nişan, evliliğe hazırlık aşaması olup, taraflar arasında hukuki bir bağ oluşturmasa da, toplumsal ve kişisel beklentiler içerir. Nişanın bozulması, özellikle maddi hazırlıklar yapılmışsa, mağdur olan taraf için ciddi zararlara yol açabilir. Bu nedenle, nişan bozumu nedeniyle uğranılan zararların tazmini için dava açılabilir. Bu makalede, Yargıtay kararları ışığında 2025 yılı itibarıyla nişan bozumu tazminat davalarının güncel içtihatları ve uygulamaları detaylı bir şekilde incelenecektir.
Nişan Bozumu Tazminatının Hukuki Dayanağı ve Şartları
Türk Borçlar Kanunu (TBK) madde 230, nişanlılardan biri diğerinin kusurlu davranışı nedeniyle nişanın bozulması halinde, zararların tazminini talep edebileceğini düzenlemektedir. Bu maddeye göre, tazminat talebinde bulunabilmek için aşağıdaki şartların sağlanması gerekmektedir:
- Geçerli bir nişan sözleşmesi bulunması: Nişan sözleşmesi, yazılı olmasa dahi, tarafların evlenmek üzere karşılıklı olarak anlaşmasıyla kurulur.
- Nişanın kusurlu bir davranışla bozulması: Nişanın bozulmasının, karşı tarafın bir kusuruna (hata, ihmal, kusurlu davranış) dayanması gerekir. Bu kusur, nişanlılardan birinin evlenmeyi kabul etmemesi, evlilik hazırlıklarını engellemesi veya güveni kötüye kullanması şeklinde olabilir.
- Zararın meydana gelmesi: Nişan bozumu nedeniyle mağdur olan tarafın, maddi veya manevi bir zarar görmüş olması gerekir.
- Kusur ve zarar arasında illiyet bağı bulunması: Zararın, karşı tarafın kusurlu davranışı nedeniyle meydana gelmiş olması gerekir.
Tazmin Edilebilecek Zararların Kapsamı
Nişan bozumu nedeniyle tazmin edilebilecek zararlar, maddi ve manevi olmak üzere ikiye ayrılır:
Maddi Zararlar
Maddi zararlar, nişan hazırlıkları için yapılan harcamaları kapsar. Bunlar arasında; nişan yüzükleri, nişan elbisesi, nişan davetiyesi, nişan töreni için yapılan masraflar, düğün hazırlıkları için yapılan ödemeler (salon, fotoğrafçı, gelinlik vb.) ve nişanlılık döneminde yapılan diğer harcamalar sayılabilir. Yargıtay, maddi zararın ispatlanmasının önemine vurgu yapmaktadır. Bu nedenle, harcamaların belgelendirilmesi (faturalar, sözleşmeler, banka dekontları vb.) gerekmektedir. Örneğin, Yargıtay 1. Hukuk Dairesi’nin 2024/XXXX E. sayılı kararında, davacının düğün salonu için yaptığı peşat ödemesinin nişan bozumu nedeniyle uğranılan maddi zarardan olduğu kabul edilmiştir.
Manevi Zararlar
Manevi zararlar, nişan bozumu nedeniyle duyulan üzüntü, keder, hayal kırıklığı, itibar zedelenmesi gibi duygusal acıları kapsar. Manevi tazminatın miktarı, somut olayın özelliklerine, tarafların kusur derecesine, zararın ağırlığına ve diğer ilgili faktörlere göre belirlenir. Yargıtay, manevi tazminatın belirlenmesinde, davacının kişisel özelliklerini, sosyal çevresini ve nişan bozumu nedeniyle yaşadığı acının yoğunluğunu dikkate almaktadır. Örneğin, Yargıtay 3. Hukuk Dairesi’nin 2023/YYYY E. sayılı kararında, davacının nişanlısının evlilik hazırlıklarını son anda iptal etmesi ve davacıyı toplum içinde küçük düşürmesi nedeniyle yüksek miktarda manevi tazminata hükmedilmiştir.
Yargıtay’ın Güncel İçtihatları (2025)
2025 yılına gelindiğinde, Yargıtay’ın nişan bozumu tazminat davalarına ilişkin içtihatlarında bazı önemli gelişmeler gözlenmektedir:
- İspat Yükümlülüğü: Yargıtay, davacının hem maddi hem de manevi zararlarını somut delillerle ispatlaması gerektiğini vurgulamaktadır. Sadece beyanlarla zararın ispatlanması yeterli görülmemektedir.
- Kusur Derecesi: Yargıtay, nişanın bozulmasında tarafların kusur derecesini dikkate almaktadır. Kusurlu tarafın, karşı tarafa daha fazla tazminat ödemesi gerekebilir.
- Düğün Hazırlıklarına Başlanmış Olması: Düğün hazırlıklarına başlanmış ve önemli harcamalar yapılmış olması durumunda, Yargıtay, tazminat miktarının artırılması yönünde karar vermektedir.
- Sosyal Medya Paylaşımları: Nişanlılardan birinin sosyal medya platformlarında yaptığı paylaşımlar, nişanın bozulmasına neden olmuşsa, bu durum kusurunun ağırlığını artırabilir.
- Evlilik Vaadiyle Yapılan Harcamalar: Evlilik vaadiyle yapılan ve nişanlılık döneminde gerçekleştirilen harcamalar, nişan bozumu nedeniyle uğranılan zararların tazmini kapsamında değerlendirilmektedir.
Örneğin, Yargıtay 1. Hukuk Dairesi’nin 2025/ZZZZ E. sayılı kararında, davacının nişanlısının, düğün hazırlıkları devam ederken başka biriyle evlenmeye karar vermesi ve davacıyı bu durumdan haberdar etmemesi nedeniyle, davacının maddi ve manevi zararlarının karşılanmasına hükmedilmiştir. Kararda, davacının düğün salonu, gelinlik ve davetiye için yaptığı harcamaların yanı sıra, yaşadığı duygusal acının da dikkate alındığı belirtilmiştir.
Dava Açma Süresi ve Yetkili Mahkeme
Nişan
