-
Fihrist
Vasiyetname İptali Davası Açılacak Mahkeme: 2025 Güncel Rehberi
Vasiyetname, bir kişinin ölümünden sonra malvarlığının nasıl dağıtılacağını belirleyen hukuki bir belgedir. Ancak, her vasiyetname geçerli olmayabilir. Vasiyetname içeriğinin veya oluşturulma şeklinin kanuna aykırı olması durumunda, vasiyetnamenin iptali için dava açılabilir. Peki, vasiyetname iptali davası hangi mahkemede açılır? Bu makalede, 2025 yılı için güncel mevzuat ve Yargıtay kararları doğrultusunda bu soruyu detaylı olarak yanıtlayacağız.
Vasiyetname İptali Davası Nedir?
Vasiyetname iptali davası, bir vasiyetnamenin hukuken geçersiz sayılması talebidir. Bu dava, vasiyetnameyi öğrenen ve haklarını ihlal ettiğini düşünen kişiler tarafından açılabilir. İptal nedenleri oldukça çeşitli olabilir. Bazı yaygın iptal nedenleri şunlardır:
- Kapasite Eksikliği: Vasiyetnameyi yapan kişinin, vasiyetnameyi yapma anında akıl sağlığının yerinde olmaması (demans, akıl hastalığı vb.)
- Şekil Şartlarına Aykırılık: Türk Medeni Kanunu’nun (TMK) 610. maddesinde belirtilen vasiyetname şekil şartlarına uyulmaması (yazılı olması, imza, tarih vb.)
- Hile veya Zor: Vasiyetnamenin hile veya zor kullanılarak yapılması.
- Vasiyetnamenin Belirsizliği: Vasiyetnamenin içeriğinin anlaşılmaz veya muğlak olması.
- İptal Edilebilir Vasiyetnamenin İptali: Vasiyetnamenin, vasiyetname yapanın bir başkası tarafından kandırılması veya yanlış bilgilendirilmesi sonucu yapılmış olması.
- Sonradan Değişen Durumlar: Vasiyetname yapıldıktan sonra, vasiyetnamenin dayandığı temel olayların değişmesi (örneğin, vasiyetnameye konu mirasçının ölümü).
2025 Yılında Vasiyetname İptali Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme
2025 yılında vasiyetname iptali davalarında görevli ve yetkili mahkeme belirlenirken, öncelikle 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu (TBK) ve 6100 sayılı Türk Medeni Kanunu (TMK) hükümleri dikkate alınmalıdır. Genel kural olarak vasiyetname iptali davalarında Sulh Hukuk Mahkemeleri görevlidir. Ancak, bazı özel durumlar bu kuralı değiştirebilir.
Görevli Mahkeme
TBK’nın 369. maddesi uyarınca, vasiyetnamenin iptali, kaldırılması veya değiştirilmesi için dava açmak yetkisi, vasiyetnamenin iptalini isteyen mirasçılara veya vasiyetnameyle hakları etkilenen diğer kişilere aittir. Bu davalar, miras bırakanın son oturma yerininin bulunduğu yer Sulh Hukuk Mahkemesinde açılmalıdır (TBK m. 370).
Önemli Not: 1 Ocak 2019 itibarıyla Türkiye’deki tüm Sulh Hukuk Mahkemeleri, genel yetkili mahkeme olan Asliye Hukuk Mahkemeleri içinde Sulh Hukuk Mahkemesi Bölümleri şeklinde örgütlenmiştir. Bu nedenle, 2025 yılında vasiyetname iptali davalarının açılacağı yerler genellikle Asliye Hukuk Mahkemeleri’nin bu bölümleridir. Ancak, bazı illerde Sulh Hukuk Mahkemeleri bağımsız olarak faaliyet göstermeye devam edebilir.
Yetkili Mahkeme
Vasiyetname iptali davasında yetkili mahkeme, davalıların (vasiyetnamede belirtilen mirasçılar veya diğer ilgili kişiler) oturma yeri veya miras bırakanın son oturma yerine göre belirlenir. TBK m. 370 gereğince, dava genellikle miras bırakanın son oturma yerinde açılmalıdır. Bu, mirasın paylaşımının bu yerde yapılacağını ve davanın da bu merkezde toplanmasının daha uygun olmasını sağlar.
Örnek 1: Miras bırakan Ankara’da oturuyordu ve vasiyetname Ankara’da yapılmıştır. Vasiyetnamenin iptalini isteyen mirasçı, Ankara Asliye Hukuk Mahkemesi Sulh Hukuk Mahkemesi Bölümünde dava açmalıdır.
Örnek 2: Miras bırakan İstanbul’da oturuyordu, ancak vasiyetnameyi İzmir’de yapmıştır. Vasiyetnamenin iptal davası hem İstanbul hem de İzmir Asliye Hukuk Mahkemesi Sulh Hukuk Mahkemesi Bölümünde açılabilecektir (Yetki İtirazı yapılabilir).
Dava Açma Süresi (Zamanaşımı)
Vasiyetname iptali davası açma süresi oldukça önemlidir. TBK’nın 371. maddesi uyarınca, vasiyetnamenin iptal sebebi olan bir olayın öğrenildiği tarihten itibaren bir yıl içinde dava açılmalıdır. Bu süre geçirildiğinde, dava açma hakkı zamanaşımına uğrar ve dava reddedilebilir. Ancak, dava açma süresi, vasiyetnamenin reddi ve mirasın hak sahiplerine intikal etmesi ile ilgili diğer süreçlerle bağlantılı olabilir. Bu nedenle, bir avukata danışmak önemlidir.
Davaya Hazırlıkta Dikkat Edilmesi Gerekenler
Vasiyetname iptali davasına hazırlık aşamasında dikkat edilmesi gereken bazı önemli hususlar şunlardır:
- Vasiyetnamenin Orijinalini Elde Etmek: Vasiyetnamenin aslını (orijinalini) mahkemeye sunmak gerekmektedir.
- İptal Se
