-
Fihrist
İhbar Tazminatı Davası Nasıl Açılır? 2025 Adım Adım Dava Rehberi
İhbar tazminatı, iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı bir neden olmaksızın feshedilmesi durumunda işçiye ödenmesi gereken bir tazminat türüdür. İşveren, iş sözleşmesini feshetmek istediğinde, işçiye belirli bir süre önceden haber vermesi (ihbar süresi) gerekir. Bu süreye uyulmaması halinde, işçi ihbar tazminatı talep etme hakkına sahip olur. Bu rehber, 2025 yılı itibarıyla ihbar tazminatı davası açma sürecini adım adım anlatmaktadır.
İhbar Tazminatına Hak Kazanma Şartları Nelerdir?
İhbar tazminatına hak kazanabilmek için bazı şartların sağlanması gerekmektedir. Bunlar:
- Belirsiz Süreli İş Sözleşmesi: İhbar tazminatı genellikle belirsiz süreli iş sözleşmelerinde geçerlidir. Belirli süreli iş sözleşmelerinde, sözleşme süresi sonunda iş sözleşmesi kendiliğinden sona erer ve ihbar tazminatı talep edilemez.
- Haklı Neden Olmaksızın Fesih: İşverenin iş sözleşmesini haklı bir neden olmaksızın feshetmesi gerekmektedir. Haklı nedenler, İş Kanunu’nda belirtilen durumları içerir (örneğin, işçinin ahlak ve adaba aykırı davranışları, iş yerinde şiddet olayları, vb.).
- İhbar Süresine Uyulmaması: İşverenin, iş sözleşmesini feshetmeden önce işçiye gerekli ihbar süresini vermemesi veya bu sürenin yerine geçerli bir fesih bedeli ödememesi.
- Kötü Niyetli Fesih: İşverenin fesih işlemini kötü niyetle gerçekleştirdiğinin ispatlanması da ihbar tazminatı talebini güçlendirebilir.
Örnek: Bir işçi, 5 yıldır aynı şirkette belirsiz süreli bir iş sözleşmesiyle çalışmaktadır. İşveren, işçiye herhangi bir ihbar süresi vermeden veya fesih bedeli ödemeden iş sözleşmesini feshetmiştir. Bu durumda, işçi ihbar tazminatı talep etme hakkına sahiptir.
İhbar Süreleri Nelerdir?
İhbar süreleri, işçinin kıdemine göre değişiklik göstermektedir. İş Kanunu’nda belirtilen ihbar süreleri şunlardır:
- 6 aya kadar hizmet süresi olan işçiler: 2 hafta
- 6 aydan 1.5 yıla kadar hizmet süresi olan işçiler: 4 hafta
- 1.5 yıldan 3 yıla kadar hizmet süresi olan işçiler: 6 hafta
- 3 yıldan 5 yıla kadar hizmet süresi olan işçiler: 8 hafta
- 5 yıldan fazla hizmet süresi olan işçiler: 12 hafta
Not: Toplu iş sözleşmelerinde daha uzun ihbar süreleri öngörülebilir. Bu durumda, toplu iş sözleşmesindeki süreler geçerli olacaktır.
İhbar Tazminatı Miktarı Nasıl Hesaplanır?
İhbar tazminatı miktarı, işçinin brüt ücreti ve ihbar süresine göre hesaplanır. İhbar tazminatı, işçinin ihbar süresi boyunca alacağı brüt ücretin toplamıdır. Bu hesaplamaya, işçinin ücretine ek olarak yapılan ödemeler (örneğin, yol yardımı, yemek yardımı, vb.) de dahil edilir.
Örnek: Bir işçinin brüt ücreti 8.000 TL’dir ve 6 yıldır aynı şirkette çalışmaktadır. İşverenin bu işçiyi haklı bir neden olmaksızın feshetmesi durumunda, işçi 12 haftalık ihbar tazminatı talep edebilir. İhbar tazminatı miktarı şu şekilde hesaplanır:
8.000 TL (brüt ücret) x 12 (ihbar haftası) = 96.000 TL
İhbar Tazminatı Davası Açma Süreci (2025)
İhbar tazminatı davası açma süreci aşağıdaki adımlardan oluşmaktadır:
- İşten Çıkarma Bildirimi ve İhbar Süresinin Takibi: İşten çıkarılma bildirimi aldığınızda, ihbar süresinin doğru bir şekilde hesaplanıp hesaplanmadığını kontrol edin.
- Arabuluculuk (Zorunlu): 2024 yılı itibarıyla, iş davalarında arabuluculuk zorunlu hale gelmiştir. İhbar tazminatı davası açmadan önce, bir arabulucu aracılığıyla işverenle anlaşmaya varmaya çalışmanız gerekmektedir. Arabuluculuk süreci sonuçsuz kalırsa, dava açma hakkınız saklı kalır.
- Dava Açma: Arabuluculuk sürecinin sonuçsuz kalması durumunda, iş mahkemesinde dava açabilirsiniz. Dava dilekçesinde, iş sözleşmesinin fesih tarihi, ihbar süresi, brüt ücretiniz ve talep ettiğiniz ihbar tazminatı miktarı gibi bilgileri belirtmeniz gerekmektedir.
- Dilekçenin Sunulması: Dava dilekçesini, yetkili iş mahkemesine sunmanız gerekmektedir.
- Duruşma: Mahkeme, tarafları duruşmaya çağıracaktır. Duruşmada, delillerinizi sunmanız ve savunmanızı yapmanız gerekmektedir.
- Karar: Mahkeme, delilleri değerlendirerek bir karar verecektir. Karar, işverenin ihbar tazminatı ödemesine veya işçinin talebinin reddedilmesine yönelik olabilir.
- İstinaf/Yargıtay: Karardan memnun kalmazsanız, istinaf veya Yargıtay’a başvurabilirsiniz.
