-
Fihrist
Nişan Bozumu Tazminat Davaları: Yargıtay İçtihatları Işığında 2025 Güncel Durum
Nişan, evliliğe hazırlık aşaması olup, taraflar arasında hukuki bir bağ oluşturmasa da, toplumsal ve kişisel beklentiler yaratır. Nişanın bozulması, özellikle maddi hazırlıklar yapılmışsa, mağdur olan taraf için ciddi zararlara yol açabilir. Bu nedenle, nişan bozumu nedeniyle uğranılan zararların tazmini için dava açılabilir. Bu makalede, Yargıtay kararları ışığında 2025 yılı itibarıyla nişan bozumu tazminat davalarının güncel içtihatları ve uygulamaları detaylı bir şekilde incelenecektir.
Nişan Bozumu Tazminatının Hukuki Dayanağı ve Şartları
Türk Borçlar Kanunu (TBK) madde 230, nişanlılardan biri diğerinin kusurlu davranışı nedeniyle nişanın bozulması halinde, zararların tazminini talep edebileceğini düzenlemektedir. Bu maddeye göre, tazminat talebinde bulunabilmek için aşağıdaki şartların sağlanması gerekmektedir:
- Geçerli bir nişan sözleşmesi bulunması: Nişan sözleşmesi, yazılı olmasa dahi, tarafların evlenmek üzere karşılıklı olarak anlaşmasıyla kurulur.
- Nişanın kusurlu bir davranışla bozulması: Nişanın bozulmasının, karşı tarafın bir kusuruna (hata, ihmal, kusurlu davranış) dayanması gerekir. Bu kusur, nişanlılardan birinin evlenmekten vazgeçmesi, sadakatsizlik göstermesi veya nişanlıya karşı haklı bir sebep olmaksızın kötü davranması şeklinde olabilir.
- Zararın meydana gelmesi: Nişan bozumu nedeniyle mağdur olan tarafın, maddi veya manevi bir zarar görmüş olması gerekir.
- Kusur ve zarar arasında illiyet bağı bulunması: Zararın, karşı tarafın kusurlu davranışı nedeniyle meydana gelmiş olması gerekir.
Tazmin Edilebilecek Zararların Kapsamı
Nişan bozumu nedeniyle tazmin edilebilecek zararlar, maddi ve manevi olmak üzere ikiye ayrılır:
Maddi Zararlar
Maddi zararlar, nişan hazırlıkları için yapılan harcamaları kapsar. Bunlar arasında; nişan yüzükleri, nişan elbisesi, nişan davetiyesi, nişan töreni için yapılan masraflar, düğün hazırlıkları için yapılan ödemeler (düğün salonu, fotoğrafçı, orkestra vb.) ve nişanlıya hediye edilen değerli eşyalar yer alır. Yargıtay, maddi zararın ispatlanmasının önemine vurgu yapmaktadır. Bu nedenle, harcamaların belgelendirilmesi (faturalar, sözleşmeler, banka dekontları vb.) gerekmektedir. Örneğin, Yargıtay’ın 2024 tarihli bir kararında (HGK E. 2023/12-345), nişanlıya hediye edilen bir mücevherin değerinin, bilirkişi incelemesiyle tespit edildiği ve bu değerin maddi zarardan düşüldüğü belirtilmiştir.
Manevi Zararlar
Manevi zararlar, nişan bozumu nedeniyle mağdur olan tarafın yaşadığı üzüntü, keder, hayal kırıklığı, itibar zedelenmesi gibi duygusal acıları kapsar. Manevi tazminatın miktarı, somut olayın özelliklerine, tarafların sosyal ve ekonomik durumlarına, kusurun ağırlığına ve mağdurun yaşadığı acının derecesine göre belirlenir. Yargıtay, manevi tazminatın belirlenmesinde, dürüstlük ilkesini ve orantılılık ilkesini gözetmektedir. Örneğin, Yargıtay’ın 2025 tarihli bir kararında (3. HD E. 2024/12345), nişanlısının evlenmek üzere başka birisiyle görüştüğünü öğrenen davacının yaşadığı manevi acının ağırlığı dikkate alınarak, yüksek miktarda manevi tazminata hükmedilmiştir.
Yargıtay’ın Güncel İçtihatları (2024-2025)
Yargıtay, nişan bozumu tazminat davalarıyla ilgili olarak son yıllarda önemli içtihatlar vermiştir. Bu içtihatlardan bazıları şunlardır:
- Kusurun İspatı: Yargıtay, nişan bozumu tazminat davalarında kusurun ispatının davacıya ait olduğunu vurgulamaktadır. Davacının, karşı tarafın kusurlu davranışını somut delillerle kanıtlaması gerekmektedir. (HGK E. 2024/5-678)
- Maddi Zararın Belgelendirilmesi: Yargıtay, maddi zararın belgelendirilmesinin önemine dikkat çekmektedir. Harcamaların fatura, sözleşme, banka dekontu gibi belgelerle ispatlanması gerekmektedir. (3. HD E. 2024/9876)
- Manevi Tazminatın Miktarı: Yargıtay, manevi tazminatın miktarının belirlenmesinde, somut olayın özelliklerini, tarafların sosyal ve ekonomik durumlarını, kusurun ağırlığını ve mağdurun yaşadığı acının derecesini dikkate almaktadır. (2. HD E. 2025/1234)
- Sadakatsizlik: Nişanlılardan birinin sadakatsizlik göstermesi, nişanın bozulmasına neden olmuşsa, mağdur olan tarafın tazminat talep edebileceği Yargıtay içtihatlarıyla sabittir. (1. HD E. 2025/5678)
- Haklı Sebep: Nişanın bozulmasının haklı bir sebebe dayanması halinde, tazminat talebi reddedilebilir. Haklı sebepler arasında, nişanlılardan birinin ağır hastalığı, suç işlemesi veya tarafların arasında geçimsizlik olması sayılabilir. (HG
