-
Fihrist
Kadına Karşı Şiddetle Mücadelede Hukuki Destek Mekanizmaları
Kadına karşı şiddet, Türkiye’de ve dünyada ciddi bir insan hakları sorunudur. Bu şiddet, fiziksel, cinsel, psikolojik, ekonomik ve sözel olmak üzere birçok farklı biçimde kendini gösterebilir. Kadınların yaşam hakkını, özgürlüğünü ve güvenliğini tehdit eden bu sorunla mücadele etmek için kapsamlı bir hukuki çerçeve ve destek mekanizması oluşturulmuştur. Bu makale, Türkiye’deki kadına karşı şiddetle mücadelede mevcut hukuki destek mekanizmalarını detaylı bir şekilde inceleyecektir.
6284 Sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun
Kadına karşı şiddetle mücadelede dönüm noktası olan 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun, 2012 yılında yürürlüğe girmiştir. Bu kanun, şiddet mağdurlarının korunmasını ve şiddet faillerinin cezalandırılmasını amaçlamaktadır. Kanun, şiddetin önlenmesi, mağdurların korunması ve faillerin cezalandırılması olmak üzere üç temel eksende çalışır.
Önleme: Kanun, şiddetin önlenmesi için farkındalık yaratma çalışmaları, eğitim programları ve toplumsal bilinçlendirme faaliyetlerini destekler. Ayrıca, risk grubundaki kadınların tespit edilmesi ve takibi için mekanizmalar oluşturulmuştur.
Koruma: Şiddet mağdurlarının korunması için çeşitli tedbirler öngörülmüştür. Bunlar arasında; failin mağdura yaklaşmasını engelleme, ortak çocukların velayetinin geçici olarak mağdura verilmesi, failin evden uzaklaştırılması, mağdura maddi destek sağlanması ve sığınma evlerine yerleştirilmesi yer alır. Bu tedbirler, Aile Mahkemeleri tarafından verilen koruma kararları ile uygulanır.
Cezalandırma: Kanun, kadına karşı şiddet suçlarına ilişkin cezaları ağırlaştırmıştır. Bu suçlar arasında; kasten yaralama, tehdit, hakaret, cinsel saldırı, tecavüz ve öldürme yer alır. Ayrıca, kanun, şiddet faillerinin tedaviye tabi tutulmasını da öngörmektedir.
Polis ve Jandarma Teşkilatının Rolü
Polis ve Jandarma teşkilatları, kadına karşı şiddet olaylarına ilk müdahale eden ve mağdurlara destek sağlayan önemli kurumlardır. Şiddet ihbarı aldıklarında, derhal olay yerine giderek mağdurun güvenliğini sağlarlar. Ayrıca, fail hakkında gerekli yasal işlemleri başlatırlar. Polis ve Jandarma teşkilatları, 6284 sayılı Kanun kapsamında verilen koruma kararlarını uygulamakla da sorumludur.
Acil Durum Hattı (155): Şiddet mağdurları, acil durumlarda 155 numaralı telefonu arayarak yardım isteyebilirler. Bu hat, 7 gün 24 saat açıktır ve tüm Türkiye genelinde hizmet vermektedir.
Kadın Destek Merkezleri: Polis ve Jandarma teşkilatları bünyesinde kurulan Kadın Destek Merkezleri, şiddet mağdurlarına psikolojik danışmanlık, hukuki destek ve sosyal hizmetler sunmaktadır.
Savcılık ve Mahkemelerin Rolü
Savcılıklar, kadına karşı şiddet suçlarına ilişkin soruşturmaları yürütür ve failler hakkında kamu davası açar. Mahkemeler ise, açılan davaları karara bağlar ve şiddet faillerini cezalandırır. Aile Mahkemeleri, 6284 sayılı Kanun kapsamında verilen koruma kararlarını değerlendirir ve uygular.
Uzman Savcılar: Kadına karşı şiddet konusunda uzmanlaşmış savcılar, bu tür davaların daha etkin bir şekilde soruşturulmasını ve sonuçlandırılmasını sağlamaktadır.
Hızlı Yargılama: Kadına karşı şiddet davalarında hızlı yargılama prensibi uygulanır. Bu sayede, davaların daha kısa sürede sonuçlanması ve mağdurların adalete erişiminin kolaylaştırılması amaçlanır.
Baroların ve Hukuk Fakültelerinin Rolü
Barolar ve hukuk fakülteleri, kadına karşı şiddetle mücadelede önemli bir rol üstlenmektedir. Barolar, şiddet mağdurlarına ücretsiz hukuki danışmanlık ve avukatlık hizmeti sunmaktadır. Hukuk fakülteleri ise, kadına karşı şiddet konusunda eğitim programları düzenlemekte ve araştırmalar yapmaktadır.
Ücretsiz Hukuki Yardım: Baroların bünyesinde kurulan Kadın Hakları Merkezleri, şiddet mağdurlarına ücretsiz hukuki yardım sağlamaktadır. Bu merkezler, mağdurlara dava açma, dilekçe yazma ve hukuki hakları konusunda bilgilendirme gibi konularda destek olmaktadır.
Farkındalık Çalışmaları: Barolar ve hukuk fakülteleri, kadına karşı şiddet konusunda farkındalık yaratmak için seminerler, konferanslar ve paneller düzenlemektedir.
Sivil Toplum Kuruluşlarının Rolü
Kadına karşı şiddetle mücadelede sivil toplum kuruluşları (STK’lar) da önemli bir rol oynamaktadır. STK’lar, şiddet mağdurlarına psikolojik danışmanlık, hukuki destek, sığınma evi hizmeti ve sosyal rehabilitasyon gibi çeşitli hizmetler sunmaktadır. Ayrıca, kadına karşı şiddet konusunda farkındalık yaratmak ve politika önerileri geliştirmek için çalışmalar yapmaktadırlar.
Mor Çatı Kadın Sığınağı Vakfı, Kadın Dayanışma Vakfı, Türkiye Kadın Dernekleri Federasyonu gibi kuruluşlar, kadına karşı şiddetle mücadelede aktif rol alan önemli STK’lardır.
Sonuç
Türkiye’de kadına karşı şiddetle mücadelede önemli adımlar atılmış olsa da, bu sorunla mücadele hala devam etmektedir. 6284 sayılı Kanun, polis ve jandarma teşkilatları, savcılıklar
