-
Fihrist
İnternetten Boşanma 2025: Zoom ve E-Duruşma Rehberi
Boşanma süreçleri, duygusal olarak zaten zorlayıcıyken, bürokratik süreçler ve mahkeme masrafları da cabası olabiliyor. Son yıllarda Türkiye’de, özellikle pandemiyle birlikte, boşanma süreçlerinde dijitalleşme önemli ölçüde arttı. 2025 itibarıyla, internet üzerinden boşanma (e-boşanma) ve özellikle Zoom gibi platformlar aracılığıyla yapılan e-duruşmalar, boşanma süreçlerini daha erişilebilir, hızlı ve maliyet etkin hale getirme potansiyeli taşıyor. Bu rehber, internet üzerinden boşanma sürecini, Zoom ve e-duruşma uygulamalarını detaylı bir şekilde inceleyerek, boşanma aşamasında olanlara kapsamlı bir bilgi sunmayı amaçlamaktadır.
E-Boşanmanın Yasal Temelleri ve Kapsamı
Türkiye’de e-boşanma, 2018 yılında Adalet Bakanlığı tarafından başlatılan UYAP (Ulusal Yargı Ağı Projesi) üzerinden gerçekleştirilmeye başlandı. Başlangıçta belirli boşanma türleri (örneğin, anlaşmalı boşanma) için geçerli olan uygulama, zamanla kapsamı genişletildi. 2025 itibarıyla, anlaşmalı boşanmaların yanı sıra, çekişmeli boşanmaların da belirli aşamaları (dilekçe sunumu, delil ibrazı, tanık beyanları) e-UYAP üzerinden yapılabiliyor. Ancak, tüm boşanma davalarının tamamen online olarak sonuçlanması henüz mümkün değil. Özellikle delillerin değerlendirilmesi, tarafların dinlenmesi ve karar aşaması genellikle fiziksel duruşma gerektirebiliyor. Bu noktada Zoom ve benzeri video konferans platformları devreye giriyor.
E-boşanmanın yasal dayanağı, Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) ve ilgili yönetmeliklerdir. HMK’nın 350. maddesi ve devamı, duruşmaların düzenlenmesi ve delillerin toplanması konusunda genel kurallar belirlerken, e-duruşmalar için de bu kuralların dijital ortama uyarlanması esastır. Adalet Bakanlığı, e-duruşmaların güvenliği ve gizliliği için gerekli teknik ve hukuki altyapıyı sağlamaktadır.
Zoom ve E-Duruşma Süreci: Adım Adım Rehber
Zoom ve benzeri platformlar (Microsoft Teams, Google Meet vb.) aracılığıyla yapılan e-duruşmalar, mahkemeler tarafından belirlenen gün ve saatlerde gerçekleştirilir. Bu duruşmalara katılmak için aşağıdaki adımları takip etmek önemlidir:
- Duruşma Linkini Alma: Mahkeme, duruşma tarihinden önce taraflara ve avukatlarına Zoom linkini ve gerekli erişim bilgilerini (meeting ID, password) UYAP üzerinden iletir.
- Teknik Hazırlık: Duruşma öncesinde internet bağlantınızın stabil olduğundan, kameranızın ve mikrofonunuzun çalıştığından emin olun. Arka planın sade ve dikkat dağıtıcı olmadığından emin olun.
- Zoom Uygulamasını İndirme ve Kurma: Zoom uygulamasını bilgisayarınıza veya mobil cihazınıza indirip kurun.
- Duruşmaya Katılım: Belirlenen saatte Zoom linkine tıklayarak duruşmaya katılın.
- Kimlik Doğrulama: Mahkeme, kimliğinizi doğrulamak için sizden kimlik belgenizi göstermenizi veya belirli sorular sormayı talep edebilir.
- Duruşma Esnasında Davranış: Duruşma esnasında saygılı olun, sözünüzü mahkeme başkanının izniyle alın ve mikrofonunuzu gereksiz yere açık bırakmayın.
Örnek Senaryo: Ayşe Hanım ve Mehmet Bey anlaşmalı olarak boşanmaya karar verdiler. Dilekçelerini e-UYAP üzerinden sunduktan sonra, mahkeme tarafından Zoom üzerinden bir duruşma tarihi belirlendi. Ayşe Hanım ve Mehmet Bey, Zoom linkine tıklayarak duruşmaya katıldılar. Mahkeme hakimi, tarafların kimliklerini doğruladıktan sonra, boşanma protokolünü okudu ve tarafların onayını aldı. Duruşma, yaklaşık 15 dakika sürdü ve taraflar, mahkeme salonuna gitme zorunluluğu olmadan boşanma işlemlerini tamamlamış oldular.
E-Duruşmaların Avantajları ve Dezavantajları
E-duruşmaların birçok avantajı bulunmaktadır:
- Zaman ve Maliyet Tasarrufu: Tarafların ve avukatların mahkeme salonuna gitme zorunluluğu ortadan kalktığı için zaman ve ulaşım maliyetlerinden tasarruf sağlanır.
- Erişilebilirlik: Özellikle farklı şehirlerde yaşayan veya yurt dışında bulunan taraflar için e-duruşmalar, sürece katılmayı kolaylaştırır.
- Hız: E-duruşmalar, duruşma takviminin daha esnek olmasını sağlayarak dava süreçlerini hızlandırabilir.
- Güvenlik: UYAP üzerinden yapılan e-duruşmalar, güvenli bir ortamda gerçekleştirilir ve verilerin gizliliği korunur.
Ancak, e-duruşmaların bazı dezavantajları da bulunmaktadır:
- Teknik Sorunlar: İnternet bağlantısı sorunları, Zoom uygulamasındaki hatalar veya diğer teknik aksaklıklar duruşmayı aksatabilir.
- Gizlilik Endişeleri: Her ne kadar güvenlik önlemleri alınsa da, e-duruşmalarda gizlilik ihlali riski bulunabilir.
- İletişim Zorlukları: Yüz yüze iletişimin yerini alan dijital iletişim, bazı durumlarda yanlış anlaşılmalara veya iletişim kopukluklarına neden olabilir.
- Dijital Okuryazarlık: E-duruşmalara katılabilmek için tarafların ve avukatların temel düzeyde dijital okuryazarlığa sahip olması gerekir.
