-
Fihrist
Boşanma ve Miras Hukuku 2025: Mal Paylaşımına Etkisi
Türkiye’de boşanma ve miras hukuku, özellikle mal paylaşımı konusunda sürekli bir evrim içindedir. 2025 yılı itibarıyla, bu iki alan arasındaki etkileşim, özellikle edinilen malların tespiti, değerlemesi ve paylaşımı süreçlerinde önemli değişiklikler göstermiştir. Bu makale, boşanma ve miras hukukundaki güncel düzenlemeleri, özellikle mal paylaşımına etkilerini detaylı bir şekilde incelemeyi amaçlamaktadır. Özellikle 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu (TMK) ve ilgili mevzuat çerçevesinde, son yıllarda Yargıtay kararlarıyla şekillenen uygulamalar değerlendirilecektir.
Boşanma Davasında Mal Paylaşımının Temel İlkeleri
Boşanma davasında mal paylaşımı, genellikle edinme dönemindeki malların paylaşımını kapsar. Edinme dönemi, evliliğin başlangıcından boşanma davasının açıldığı tarihe kadar olan süreyi ifade eder. TMK’nın 220. maddesi uyarınca, evlilik birliği içinde edinilen mallar, eşler arasında eşit olarak paylaşılır. Ancak bu kuralın istisnaları bulunmaktadır. Örneğin, eşlerden birinin kişisel malvarlığına ait olan mallar (miras yoluyla edinilenler, kişisel kullanım için alınanlar vb.) mal paylaşımına dahil edilmez. Ayrıca, eşlerin mal ayrılığı rejimi söz konusu ise, edinme dönemindeki malların paylaşımı da farklı kurallara tabidir.
Mal paylaşımında en sık karşılaşılan sorunlardan biri, malların değerlemesidir. Özellikle gayrimenkuller, şirket hisseleri, araçlar gibi değerinin tespitinin zor olduğu malların paylaşımı, uzun süren ve karmaşık davalara yol açabilmektedir. Bu noktada, mahkemeler genellikle bilirkişi incelemesi yaptırarak malların güncel piyasa değerini belirlemektedir. 2025 yılında, bilirkişi raporlarının daha detaylı ve şeffaf olması yönünde bir eğilim gözlemlenmektedir. Ayrıca, tarafların kendi değerleme raporlarını sunma ve bilirkişi raporlarına itiraz etme hakları da devam etmektedir.
Miras Hukukunun Boşanma Sonrası Mal Paylaşımına Etkisi
Boşanma sonrası miras hukuku ile kesişim noktası, özellikle boşanma davası devam ederken veya boşanma kesinleşmeden önce eşlerden birinin ölmesi durumunda ortaya çıkar. Bu durumda, ölen eşin mirasçıları, boşanma davasının sonucunu beklemek zorunda kalabilirler. Çünkü, boşanma davası devam ederken ölen eşin malvarlığı, boşanma davasının sonucuna göre paylaşılacak mallar arasında yer alabilir.
Örneğin, bir çiftin boşanma davası devam ederken eşlerden biri vefat ederse, vefat eden eşin mirasçıları (genellikle çocukları veya diğer yakınları), boşanma davasının sonucunu beklemek zorundadır. Mahkeme, boşanma davasını sonuçlandırarak, eşler arasındaki mal paylaşımını belirleyecek ve bu mallar, vefat eden eşin mirasından paylaştırılacaktır. Bu süreçte, mirasçılar, boşanma davasına müdahale ederek haklarını koruma imkanına sahiptirler.
2025 yılında, Yargıtay kararlarında, boşanma davası devam ederken ölen eşin mirasçılarının haklarının daha etkin bir şekilde korunması yönünde bir eğilim görülmektedir. Özellikle, mirasçılarının boşanma davasına müdahale ederek, mal paylaşımına ilişkin kararlara itiraz etme ve kendi haklarını savunma imkanları genişletilmiştir.
Edinilen Malların Tespiti ve Kanıtlanması
Boşanma davasında mal paylaşımının en önemli aşamalarından biri, edinilen malların tespiti ve kanıtlanmasıdır. Eşler, edinme döneminde elde ettikleri gelirlerle satın aldıkları malları, mal paylaşımına dahil etmek için kanıtlamak zorundadırlar. Bu kanıtlar, faturalar, banka dekontları, tapu kayıtları, araç ruhsatları gibi belgeler olabilir. Ancak, bazı durumlarda, malların edinildiği tarihteki gelir durumunu ve malların kaynağını kanıtlamak zor olabilir. Özellikle, nakit para ile yapılan alımlar veya eşler arasında yapılan para transferleri gibi durumlarda, kanıt bulmak daha da zorlaşabilir.
2025 yılında, mahkemeler, edinilen malların tespiti ve kanıtlanması konusunda daha esnek bir yaklaşım sergilemektedir. Özellikle, tarafların beyanlarına, tanık ifadelerine ve diğer delillere daha fazla önem verilmektedir. Ayrıca, tarafların mali durumlarının tespitine yönelik araştırmalar da daha detaylı bir şekilde yapılmaktadır. Örneğin, eşlerden birinin adına kayıtlı olmayan ancak aslında eşlerin ortak çabasıyla edinildiği tespit edilen mallar da mal paylaşımına dahil edilebilmektedir.
Gizli Malvarlığı ve Mal Kaçırma İddiaları
Boşanma davalarında sıkça karşılaşılan bir diğer sorun da, eşlerden birinin malvarlığını gizlemesi veya mal kaçırmasıdır. Bu durumda, diğer eş, mal paylaşımından hak ettiği payı alamayabilir. Mal kaçırma, genellikle malların üçüncü şahıslar adına devredilmesi, yurt dışına çıkarılması veya değerinin düşürülmesi şeklinde gerçekleşir.
2025 yılında, mahkemeler, mal kaçırma iddialarını daha ciddiye almakta ve bu konuda daha etkin önlemler almaktadır. Özellikle, eşlerden birinin malvarlığında ani ve açıklanamayan bir azalma olması durumunda, mahkeme, mal kaçırma şüphesi üzerine araştırmalar başlatabilir. Ayrıca, mal kaçıran eşe karşı tazminat davası açma imkanı da bulunmaktadır. Yargıtay kararlarında, mal kaçırmanın boşanma davasının seyrini değiştirebileceği ve mal paylaşımına önemli ölçüde etki edebileceği vurgulanmaktadır.
