-
Fihrist
Boşanmada Mal Paylaşımı ve Tazminatlar: 2025 Hesaplama Rehberi
Boşanma süreci, duygusal zorlukların yanı sıra önemli hukuki ve finansal meseleleri de beraberinde getirir. Bunların başında mal paylaşımı ve boşanma sonrası tazminatlar gelir. 2025 yılı güncel mevzuatı ve Yargıtay kararları ışığında, boşanmada hak ettiğiniz mal paylaşımı ve tazminatları nasıl hesaplayabileceğinize dair kapsamlı bir rehber sunuyoruz.
Boşanmada Mal Paylaşımının Temel İlkeleri
Türk Medeni Kanunu’na göre, boşanma halinde eşler arasındaki malvarlığının paylaşımı, “edinilmiş mallara katılma rejimi” ilkesine dayanır. Bu rejim, evlilik birliği sırasında her eşin kendi çalışmasıyla veya kendi malvarlığıyla elde ettiği gelir ve değer artışlarını kapsar. Evlilik birliği sırasında edinilen mallar, genellikle eşler arasında eşit olarak paylaşılır. Ancak bazı istisnalar mevcuttur.
Edinilmiş Mal Nedir? Edinilmiş mal, bir eşin evlilik birliği içinde yaptığı iş veya meslek sayesinde elde ettiği maaş, ücret, kira, serbest meslek geliri gibi gelirler ile bu gelirlerle edinilen malları kapsar. Ayrıca, bir eşin kişisel yetenekleri veya becerileri ile elde ettiği gelirler (örneğin, bir sanatçının eser satışı) de edinilmiş mal sayılır.
Kişisel Mal Nedir? Kişisel mal ise evlilikten önce sahip olunan malvarlığı, miras yoluyla edinilen mallar, eşler arasındaki kişisel ihtiyaçlar için ayrılan paralar ve bir eşin evlilik birliği sırasında yaptığı iş veya meslek nedeniyle kendisine özgülenen özel kazançlar gibi unsurlardan oluşur. Kişisel mallar, mal paylaşımından etkilenmez ve evliliğin sona ermesiyle birlikte o kişiye iade edilir. Örneğin, eşlerden birinin evlenmeden önce sahip olduğu bir ev veya miras yoluyla aldığı bir arsa, kişisel mal olarak kabul edilir.
Mal Paylaşımında Nelere Dikkat Edilmeli?
Mal paylaşımı davası açmadan önce aşağıdaki hususlara dikkat etmek önemlidir:
- Evlilik Sözleşmesi: Eğer çiftler arasında bir evlilik sözleşmesi varsa, mal paylaşımı bu sözleşme hükümlerine göre yapılır. Evlilik sözleşmesi, edinilmiş mallar rejiminin değiştirilmesi veya belirli malların kişisel mal olarak kabul edilmesi gibi konuları içerebilir.
- Mal Varlığının Tespiti: Öncelikle, eşlerin tüm mal varlıklarının (ev, arsa, araba, banka hesapları, hisse senetleri, şirketler vb.) eksiksiz bir şekilde tespit edilmesi gerekir. Bu tespit, tapu kayıtları, banka hesap dökümleri, araç kayıtları ve diğer resmi belgeler aracılığıyla yapılabilir.
- Değer Artışı: Maldaki değer artışı da mal paylaşımına dahildir. Örneğin, evlilik içi birikimlerle alınan bir dairenin, boşanma tarihindeki değeri, değer artışını da içererek paylaşılır.
- Gizli Mal Varlığı: Eşlerden birinin mal varlığını gizlemesi durumunda, hukuki yollarla bu durumun ortaya çıkarılması ve adil bir paylaşım yapılması mümkün olabilir.
Boşanmada Alınabilecek Tazminatlar (2025)
Boşanma davasında, haklı sebeple boşanmaya neden olan eş, diğer eşten tazminat talep edebilir. 2025 yılında dikkate alınacak tazminat türleri ve hesaplama yöntemleri şunlardır:
Boşanma Tazminatı (TMK m. 174)
Boşanma tazminatı, tamamen kusurlu olan eşin diğerine ödemesi gereken bir tazminattır. Kusur, aldatma, şiddet uygulama, terk etme gibi ağır boşanma sebepleri ile kanıtlanır. Tazminatın miktarı, hakimin takdirine bağlıdır. Bu takdirde, kusurlu eşin kusurunun ağırlığı, boşanmanın süresi, eşlerin ekonomik durumu ve sosyal konumu gibi faktörler göz önünde bulundurulur.
Tazminat Hesaplaması (Örnek): 10 yıllık evliliğinizde eşinizin aldatması nedeniyle boşanıyorsunuz. Evliliğiniz boyunca profesyonel olarak çalıştınız ve düzenli bir gelire sahipsiniz. Eşiniz ise işsiz ve ekonomik durumu kötü. Bu durumda, hakim 10 yıllık evliliğinizin kusurlu sonlandırılması nedeniyle size 100.000 TL – 300.000 TL arasında bir boşanma tazminatı hükmedebilir. Bu miktar, eşinizin kusurunun ağırlığına ve sizin ekonomik durumunuza göre değişebilir.
2025 yılı için, Yargıtay’ın genel uygulaması, aylık gelirinin/maliyetinin yaklaşık %20-40’ının boşanma tazminatına konu edilebileceği yönündedir. Ancak bu oran, somut olayın özelliklerine göre değişebilir.
Manevi Tazminat (TMK m. 174)
Manevi tazminat, boşanma nedeniyle duyulan acı, üzüntü, utanç gibi manevi zararların karşılığı olarak ödenen bir tazminattır. Manevi tazminat da kusurlu eşin diğerine ödemesi gereken bir tazminattır. Manevi tazminatın miktarı da hakim tarafından takdir edilir. Bu takdirde, kusurun ağırlığı, boşanmanın eşler üzerindeki etkisi ve eşlerin sosyal konumu gibi faktörler dikkate alınır.
Manevi Tazminat Hesaplaması (Örnek): Eşiniz, size uzun süre fiziksel ve psikolojik şiddet uyguladı. Bu durum nedeniyle ciddi travmalar yaşadınız ve tedavi görmeniz gerekti. Bu durumda, hakim size, yaşadığınız manevi acıyı gidermek için 50.000 TL – 150.000 TL arasında bir manevi tazminat hükmedebilir. Şiddetin sü
