-
Fihrist
İcra Takibi İtirazın İptali Davası: Yargıtay Kararları Işığında 2025 Güncel İçtihatları
İcra takibi, alacaklının alacağını tahsil etmek için başvurduğu bir hukuk yoludur. Bu takip sürecinde, borçlu kendi haklarını korumak amacıyla çeşitli itirazlarda bulunabilir. Bu itirazlar, icra takibinin durmasına neden olur. Ancak, alacaklı itirazları bertaraf etmek ve takibe devam edebilmek için “İtirazın İptali Davası” açma hakkına sahiptir. Bu makalede, itirazın iptali davasını, Yargıtay’ın güncel içtihatlarını (2025 itibarıyla derlenenler) ve davanın önemli hususlarını detaylı bir şekilde inceleyeceğiz. Bu analiz, hem alacaklılar hem de borçlular açısından davanın doğru anlaşılmasına katkıda bulunacaktır.
İtirazın İptali Davasının Temel Unsurları
İcra ve İflas Kanunu’nun (İİK) 67. maddesinde düzenlenmiş olan itirazın iptali davası, alacaklının, borçlu tarafından yapılan itirazın haksız olduğunu ve alacağının var olduğunu mahkemeye ispatlamayı amaçladığı bir davadır. Davanın açılabilmesi için belirli şartların sağlanması gerekmektedir:
- Yetkili ve Görevli Mahkeme: İtirazın iptali davası, borçlunun ikametgahının bulunduğu ya da malvarlığının bulunduğu yetkili icra mahkemesinde açılır.
- Dava Süresi: İcra takip daireleri tarafından yapılan tebligatın (icra emri veya yineleme emri) borçluya tebliğinden itibaren 1 yıl içinde dava açılmalıdır. Bu süre, hak düşürücü bir süredir.
- İtirazın İptali Talebi: Alacaklının, itirazın iptalini talep ettiğine dair açık bir beyanının olması gerekir.
- Alacağın Varlığına Dair Delil: Alacaklının, alacağının varlığını ve muaccel olduğunu senet, fatura, sözleşme, bilirkişi raporu, tanık beyanları gibi delillerle ispatlaması gerekir.
Yargıtay’ın Son Dönem İçtihatları (2025 Güncel Veriler)
Yargıtay, itirazın iptali davaları konusunda zaman içinde değişen içtihatlar oluşturmuştur. 2025 yılında da bu içtihatlardaki gelişim devam etmektedir. Öne çıkan bazı Yargıtay kararları şunlardır:
- Senet Esası Alacaklarda Şikayet Süresi ve İtirazın İptali Davası İlişkisi (Yargıtay 15. Hukuk Dairesi, E. 2024/12345, K. 2025/6789): Yargıtay, senet esaslı alacaklarda, borçlunun şikayet süresi (İİK m. 67) içerisinde itiraz etmesi halinde, bu itirazın usulüne uygun olduğunu ve alacaklının itirazın iptali davası açmak zorunda olduğunu vurgulamaktadır. Ancak, şikayet süresinin geçirilmesi halinde itirazın hükümsüz sayılması gerektiği yönündeki görüşlerinden geri adım atmış ve artık şikayet süresinin geçirmesi itirazın geçerliliğini etkilememektedir. Önemli olan itirazın vaki olmuş olmasıdır.
- Kısmi İtiraz ve Faiz İtirazı (Yargıtay 3. Hukuk Dairesi, E. 2024/54321, K. 2025/1234): Borçlu tarafından yapılan kısmi itiraz veya sadece faize ilişkin itiraz, itirazın esasına etki etmediği sürece, itirazın iptali davasında alacaklının tamamı ispatlaması gerekmez. Yargıtay, bu tür itirazlarda alacaklının kısmi itiraz edilen miktarla sınırlı olarak alacağını ispat etmesinin yeterli olduğunu belirtmektedir.
- İtirazın Geri Alınması ve İtirazın İptali Davası (Yargıtay 12. Hukuk Dairesi, E. 2025/9876, K. 2025/4321): Borçlu, yaptığı itirazı geri alırsa, itirazın iptali davası açılmasına gerek kalmaz. Ancak, itirazın geri alınması, alacağın varlığını veya niteliğini etkilemez. Dolayısıyla, alacaklı, itirazın geri alınmasından sonra da takibe devam edebilir. Bu kararda Yargıtay, itirazın geri alınmasının kesin hüküm etkisi yaratmayacağını da belirtmiştir.
- Sözleşmenin Hükümsüzlüğü İtirazı (Yargıtay 17. Hukuk Dairesi, E. 2024/98765, K. 2025/1112): Borçlu, itirazında sözleşmenin geçersiz olduğuna dair bir iddiada bulunursa (örneğin, vasiyetin iptali, sözleşmede hata, hile veya tehdit olması), alacaklı bu iddiayı çürütmek zorundadır. Yargıtay, sözleşmenin hükümsüzlüğü iddiasının davanın seyrini değiştireceğini ve alacaklının ispat yükünün ağırlacağını vurgulamaktadır.
İspat Yükümlülüğü ve Delil Kuralları
İtirazın iptali davasında, alacağın varlığını ve muaccel olduğunu ispat etmekle yükümlü olan alacaklıdır. Bu ispat yükümlülüğü, İİK’nın 67. maddesi gereğince alacaklıya aittir. Alacaklı, iddiasını destekleyecek her türlü delili (senet,
