• Fihrist

  • Psikolojik Şiddet Nedeniyle Boşanma Davası: 2025 Görevli ve Yetkili Mahkeme Rehberi
  • Psikolojik Şiddet Nedir? Boşanma Sebebi Olarak Kabul Edilebilirliği
  • Görevli Mahkeme: Aile Mahkemesi
  • Yetkili Mahkeme: Dava Açma Yerinin Belirlenmesi
  • Dava Sürecinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
  • 2025’te Beklenen Değişiklikler ve Yargıtay Kararları

Psikolojik Şiddet Nedeniyle Boşanma Davası: 2025 Görevli ve Yetkili Mahkeme Rehberi

Boşanma davaları, aile hukukunun en hassas ve karmaşık konularından biridir. Özellikle psikolojik şiddet nedeniyle açılan boşanma davaları, kanıtlanması zor olabilen ve uzun sürebilen süreçler içerebilir. Bu makalede, 2025 yılı itibarıyla psikolojik şiddet nedeniyle boşanma davası açmak isteyenlerin hangi mahkemeye başvurması gerektiği, görev ve yetki kuralları detaylı bir şekilde incelenecektir. Ayrıca, dava sürecinde dikkat edilmesi gereken hususlar ve sıkça sorulan sorulara da değinilecektir.

Psikolojik Şiddet Nedir? Boşanma Sebebi Olarak Kabul Edilebilirliği

Türk Medeni Kanunu (TMK) madde 166’da sayılan boşanma sebepleri arasında doğrudan “psikolojik şiddet” yer almamakla birlikte, psikolojik şiddet, TMK madde 166/1’de öngörülen “haysiyete uygun yaşamı bozacak davranışlar” kapsamında değerlendirilebilir. Psikolojik şiddet, eşin kişilik haklarına saldırı niteliğinde olan, sürekli ve sistematik olarak uygulanan baskı, hakaret, tehdit, aşağılama, kontrol etme, karalama, iletişimi engelleme gibi davranışları içerir. Bu davranışlar, eşin ruh sağlığını olumsuz etkileyerek, yaşam kalitesini düşürebilir ve boşanma sebebi teşkil edebilir.

Psikolojik şiddetin boşanma sebebi olarak kabul edilebilmesi için, bu davranışların süreklilik arz etmesi ve eşin haysiyetini zedeleyecek nitelikte olması gerekir. Tek bir olay, genellikle yeterli olmayabilir. Ancak, örneğin, eşin sürekli olarak aşağılanması, küçük düşürülmesi, sosyal çevreden izole edilmesi, ekonomik bağımlılık yaratılması veya sürekli tehdit altında tutulması gibi durumlar, psikolojik şiddet olarak değerlendirilebilir ve boşanma davası açma hakkı doğurabilir. 2024 yılındaki Yargıtay kararları, psikolojik şiddetin delillerinin (mesajlar, tanık ifadeleri, psikolog raporları vb.) boşanma davalarında ne kadar önemli olduğunu göstermektedir. Bu trendin 2025’te de devam etmesi beklenmektedir.

Görevli Mahkeme: Aile Mahkemesi

Psikolojik şiddet nedeniyle boşanma davası açmak için görevli mahkeme, Aile Mahkemesi’dir. 4787 sayılı Aile Mahkemeleri Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun ile Aile Mahkemeleri, boşanma, velayet, nafaka, mal paylaşımı gibi aile hukukuna ilişkin davalara bakmakla görevlendirilmiştir. Eğer bir yerde Aile Mahkemesi bulunmuyorsa, davaya Asliye Hukuk Mahkemesi bakacaktır. Ancak, Aile Mahkemesi’nin kurulması, aile hukukuna ilişkin davaların daha uzmanlaşmış yargı organları tarafından görülmesini sağlamaktadır.

Yetkili Mahkeme: Dava Açma Yerinin Belirlenmesi

Görevli mahkeme belirlendikten sonra, yetkili mahkeme yani davanın nerede açılacağı belirlenmelidir. TMK madde 166/3’te boşanma davasının açılacağı yer belirlenmiştir. Genel olarak yetkili mahkeme, davalı eşin son bir yıldır ikamet ettiği yer mahkemesidir. Ancak, bazı durumlarda farklı kurallar uygulanabilir:

• Davalı eşin Türkiye’de ikamet etmiyorsa: Davacının ikametgahı mahkemesi yetkilidir.
• Davalı eşin ikametgahı belli değilse: Davacının ikametgahı mahkemesi yetkilidir.
• Tarafların ikametgahları farklıysa: Davacının ikametgahı mahkemesi yetkilidir.
• Ortak ikametgah yoksa: Davanın açılacağı yer, tarafların anlaşmasıyla belirlenir. Anlaşma sağlanamazsa, davacının ikametgahı mahkemesi yetkilidir.

Örneğin, eşiniz son bir yıldır İstanbul’da ikamet ediyorsa, boşanma davasını İstanbul Aile Mahkemesi’nde açmanız gerekecektir. Ancak, eşiniz yurt dışında yaşıyorsa ve Türkiye’de ikamet etmiyorsa, kendi ikametgahınızın bulunduğu Aile Mahkemesi’nde dava açabilirsiniz.

Dava Sürecinde Dikkat Edilmesi Gerekenler

Psikolojik şiddet nedeniyle boşanma davası açarken, aşağıdaki hususlara dikkat etmek önemlidir:

• Delil Toplama: Psikolojik şiddeti kanıtlamak için mesajlar, e-postalar, tanık ifadeleri, doktor raporları, psikolog raporları gibi deliller toplamak önemlidir.
• Avukat Desteği: Aile hukuku konusunda uzman bir avukattan destek almak, dava sürecini daha etkin bir şekilde yönetmenize yardımcı olacaktır.
• Psikolojik Destek: Psikolojik şiddet mağduru olmak, duygusal olarak yıpratıcı olabilir. Bu nedenle, bir psikologdan veya terapistten destek almak önemlidir.
• Dava Dilekçesi: Dava dilekçesinde, psikolojik şiddeti detaylı bir şekilde anlatmak ve delillerinizi sunmak önemlidir.

2025’te Beklenen Değişiklikler ve Yargıtay Kararları

2025 yılında aile hukuku alanında önemli değişiklikler beklenmemekle birlikte, Yargıtay’ın psikolojik şiddet konusundaki içtihatları ve kararları, dava süreçlerini etkilemeye devam edecektir. Özellikle, psikolojik şiddetin delillerinin değerlendirilmesinde, Yargıtay’ın daha hassas bir yaklaşım sergilemesi beklenmektedir. Ayrıca, 6284 sayılı Aile İçi ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun kapsamında verilen koruma kararlarının, boşanma davalarında delil olarak kabul edilme olasılığı da artmaktadır. Yargıtay’ın son