-
Fihrist
Velayet Davası 2025: Çocuğunuz İçin Haklarınızı Koruyun
Boşanma veya evlilik dışı ilişkilerin sona ermesi durumunda, çocukların velayeti en hassas ve karmaşık konulardan biridir. 2025 yılı itibarıyla Türkiye’deki velayet davaları, çocukların üstün yararını gözetme ilkesi çerçevesinde önemli değişiklikler ve güncellemeler içermektedir. Bu makale, velayet davası sürecini, haklarınızı, dikkat edilmesi gereken noktaları ve 2025’teki güncel uygulamaları detaylı bir şekilde inceleyecektir.
Velayet Kavramı ve Türleri
Velayet, bir çocuğun bakım, gözetim, eğitim ve temsilinden sorumlu olma hakkıdır. Türk Medeni Kanunu (TMK) uyarınca velayet, kişisel velayet ve malî velayet olmak üzere ikiye ayrılır. Kişisel velayet, çocuğun günlük yaşamıyla ilgili kararları alma yetkisini içerirken (eğitim, sağlık, dinî eğitim vb.), malî velayet ise çocuğun mal varlığının yönetimi ve gelirlerinin kullanımını kapsar. Genellikle, boşanma davalarında kişisel velayet konusunda mahkeme karar verirken, malî velayet genellikle çocuğun ihtiyaçlarına göre belirlenir.
Velayet türleri arasında şu seçenekler bulunur:
- Ortak Velayet: Anne ve babanın çocuğun bakımını ve eğitimini birlikte üstlenmesidir. Bu model, çocuğun her iki ebeveynle de düzenli ve anlamlı bir ilişki kurmasını hedefler.
- Tek Ebeveyn Velayeti: Velayetin sadece anneye veya babaya verilmesidir. Bu durumda, diğer ebeveynin çocuğa düzenli olarak ziyaret hakkı bulunur.
- Müşterek Velayet: Ortak velayete benzer ancak ebeveynlerin yaşadığı yerler farklı olduğunda uygulanması daha karmaşık olabilir.
Velayet Davası Süreci 2025’te Nasıl İşliyor?
Velayet davası, genellikle boşanma davasıyla birlikte açılır ancak boşanma davası sonuçlanmadan önce de ayrı bir dava olarak açılabilir. 2025’te velayet davalarının işleyişinde dikkat çeken bazı noktalar şunlardır:
- Dava Açma: Velayet davası, aile mahkemesinde açılır. Davacı, çocuğun velayetini talep eder ve dava dilekçesinde taleplerini açıkça belirtir.
- Delil Toplama: Davacı ve davalı, iddialarını desteklemek için delil toplarlar. Bu deliller arasında tanık ifadeleri, bilirkişi raporları, çocuğun psikolojik değerlendirmeleri ve diğer ilgili belgeler yer alabilir.
- Bilirkişi İncelemesi: Mahkeme, çocuğun menfaati doğrultusunda bir bilirkişiden rapor talep edebilir. Bilirkişi, çocuğun gelişimini, ihtiyaçlarını ve her iki ebeveynin çocuğa uygun bir ortam sağlayıp sağlamadığını değerlendirir. Özellikle 2025’te, çocuk psikologları ve pedagogların görüşleri daha fazla önem kazanmaktadır.
- Çocuğun Dinlenmesi: Mahkeme, çocuğun yaşı ve olgunluk düzeyine göre onu dinleyebilir. Çocuğun fikri, velayet kararında dikkate alınır ancak nihai karar çocuğun üstün yararına göre verilir.
- Karar: Mahkeme, toplanan delilleri ve bilirkişi raporunu değerlendirerek velayet konusunda karar verir. Kararda, velayetin kimde olacağı, ziyaret hakları, nafaka miktarı ve diğer ilgili hususlar belirtilir.
2025’te Velayet Davalarında Dikkat Edilmesi Gerekenler
2025 yılındaki velayet davalarında, mahkemelerin çocuk merkezli bir yaklaşım benimsediği görülmektedir. Bu nedenle, aşağıdaki hususlara dikkat etmek önemlidir:
- Çocuğun Üstün Yararı: Her şeyden önce, çocuğun fiziksel, duygusal ve zihinsel gelişimini destekleyecek bir ortamın sağlanması esastır.
- Ebeveynlerin İşbirliği: Ebeveynlerin, çocuğun ihtiyaçlarını karşılamak için işbirliği yapmaya istekli olması önemlidir.
- Şiddet ve İstismar: Eğer bir ebeveynin çocuğa yönelik şiddet veya istismar uyguladığına dair kanıtlar varsa, bu durum velayet kararını olumsuz etkileyebilir.
- Ebeveynin Yaşam Tarzı: Ebeveynin yaşam tarzı, çocuğun gelişimini olumlu veya olumsuz etkileyebilir. Örneğin, madde bağımlılığı veya suç geçmişi olan bir ebeveynin velayeti alması zor olabilir.
- Çocuğun Fikri: Çocuğun yaşı ve olgunluk düzeyine göre fikri alınmalı ve dikkate alınmalıdır.
Örnek: Bir anne, babasının alkol bağımlılığı nedeniyle çocuğunun güvenliğinin tehlikede olduğunu iddia ederek velayeti talep edebilir. Bu durumda mahkeme, bilirkişi incelemesi yaparak babanın alkol bağımlılığının çocuğun gelişimini olumsuz etkileyip etkilemediğini değerlendirecektir.
Ziyaret Hakkı ve Nafaka Konuları
Velayeti almayan ebeveynin, çocuğunu düzenli olarak ziyaret etme hakkı vardır. Ziyaret hakkı, çocuğun yaşına, ihtiyaçlarına ve ebeveynlerin arasındaki ilişkiye göre belirlenir. Mahkeme, ziyaretlerin çocuğun düzenli yaşamını bozmayacak şekilde planlanmasını sağlar.
Nafaka, çocuğun eğitim, sağlık, giyim ve diğer ihtiyaçlarını karşılamak için ödenen bir miktar para veya maldır. Nafaka miktarı, çocuğun ihtiyaçları, ebeveynlerin gelirleri ve diğer ilgili faktörler dikkate alınarak belirlenir. 2025’te enflasyon oranlarındaki artış nedeniyle nafaka miktarlarının da düzenli olarak güncellenmesi beklenmektedir.
Veri: TÜİK
