-
Fihrist
Mal Paylaşımı 2025: Boşanmada Mallar Nasıl Bölünür?
Boşanma süreci, duygusal olarak zorlayıcı olmasının yanı sıra, mal paylaşımı gibi hukuki ve finansal karmaşıklıkları da beraberinde getirir. Türkiye’de boşanma durumunda malların paylaşımı, Medeni Kanun’un ilgili maddeleri çerçevesinde belirlenir. Ancak, yasal düzenlemeler zamanla değişebilir ve güncel uygulamalar farklılık gösterebilir. Bu makalede, 2025 yılı itibarıyla boşanmada mal paylaşımının nasıl gerçekleştiğini, hangi malların paylaşımına dahil olduğunu, paylaşım rejimlerini ve olası sorunları detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.
Boşanmada Mal Paylaşımının Temel İlkeleri
Boşanma davasında mal paylaşımı, genellikle edinme dönemindeki malların paylaşımını kapsar. Edinme dönemi, evliliğin başlangıcından boşanma davasının açıldığı tarihe kadar olan süreyi ifade eder. Bu dönemde edinilen mallar, eşler arasında eşit olarak paylaşılır. Ancak, bu genel kuralın istisnaları da bulunmaktadır. Örneğin, kişisel mallar (daha sonra detaylandırılacak) mal paylaşımına dahil edilmez. Ayrıca, kusurlu davranışları nedeniyle boşanmaya neden olan tarafın, diğer eşin malvarlığında hak iddia etmesi kısıtlanabilir. Bu durum, “kusur ilkesi” olarak bilinir ve uygulamada sıklıkla tartışmalara yol açar.
Mal paylaşımında temel amaç, evlilik birliği içinde yaratılan değerlerin adil bir şekilde dağıtılmasıdır. Bu nedenle, sadece maddi varlıklar değil, aynı zamanda maddi olmayan haklar (örneğin, patent, telif hakkı) ve alacaklar da mal paylaşımına dahil edilebilir. Örneğin, eşlerden birinin evlilik süresince geliştirdiği bir yazılımın ticari getirileri, mal paylaşımına tabi tutulabilir.
Hangi Mallar Paylaşılır?
Boşanma davasında paylaşılacak mallar genel olarak aşağıdaki kategorilere ayrılabilir:
- Menkul Mallar: Banka hesapları, döviz, altın, hisse senetleri, araçlar (araba, motosiklet, tekne vb.), değerli eşyalar (mücevher, antika vb.)
- Gayrimenkul Mallar: Konut, arsa, dükkan, arazi gibi taşınmazlar.
- Maddi Olmayan Haklar: Patentler, telif hakları, ticari markalar, şirket hisseleri.
- Alacaklar: Eşlerden birinin üçüncü kişilerden olan alacakları (örneğin, kredi alacakları, kira alacakları).
Ancak, bazı mallar mal paylaşımının dışında tutulur. Bunlar:
- Kişisel Mallar: Giyim eşyaları, kişisel bakım ürünleri, hobilerle ilgili malzemeler gibi kişisel ihtiyaçları karşılayan mallar.
- Mirası veya Bağışla Elde Edilen Mallar: Eşlerden birinin miras yoluyla veya bağışla elde ettiği mallar, edinme dönemi malları olarak kabul edilmez ve paylaşımına dahil edilmez. Ancak, bu malların evlilik birliği içinde değerlendirilmesi ve gelir getirmesi durumunda, elde edilen gelir mal paylaşımına tabi olabilir.
- Duygu Sömürüsü Tazminatı: Boşanmaya neden olan eşin kusurlu davranışları nedeniyle diğer eşin yaşadığı manevi zararın karşılığı olarak ödenen tazminat, mal paylaşımına dahil edilmez.
Mal Paylaşımı Rejimleri
Türkiye’de mal paylaşımı konusunda iki temel rejim bulunmaktadır:
- Yasal Mal Ayrılığı Rejimi: Bu rejim, evliliğin başlangıcında aksi kararlaştırılmadığı takdirde otomatik olarak geçerlidir. Bu rejimde, eşlerin malları birbirinden ayrıdır ve boşanma durumunda edinme dönemindeki mallar eşit olarak paylaşılır.
- Mal Ortaklığı Rejimi: Eşlerin evlilik sözleşmesiyle veya mahkeme kararıyla mal ortaklığı rejimini benimsemeleri mümkündür. Bu rejimde, eşlerin evlilik birliği içinde edindikleri tüm mallar ortak mülkiyettedir. Boşanma durumunda, ortak mallar genellikle eşit olarak paylaşılır. Ancak, bazı durumlarda (örneğin, bir eşin mal ortaklığına aykırı davranışları) bu kural değişebilir.
2025 itibarıyla, mal ortaklığı rejiminin daha sık tercih edildiği görülmektedir. Bunun nedeni, özellikle iş hayatında aktif olan eşlerin, mal varlıklarını daha etkin bir şekilde yönetebilmeleri ve ortak bir ekonomik gelecek inşa edebilmeleridir. Ancak, mal ortaklığı rejiminin de bazı riskleri bulunmaktadır. Örneğin, bir eşin borçları diğer eşi de etkileyebilir.
Mal Paylaşımında Karşılaşılan Sorunlar ve Çözüm Yolları
Mal paylaşımı sürecinde sıklıkla karşılaşılan sorunlar şunlardır:
- Mal Varlığının Gizlenmesi: Eşlerden birinin mal varlığını gizlemesi, mal paylaşımının adil bir şekilde yapılmasını engeller. Bu durumda, diğer eşin mahkemeden malvarlığı araştırması talep etmesi gerekebilir.
- Değerleme Anlaşmazlıkları: Özellikle gayrimenkul ve şirket hisselerinin değerlemesi konusunda eşler arasında anlaşmazlıklar yaşanabilir. Bu durumda, mahkeme bilirkişi atayarak değerleme yapabilir.
- Kusur İlkesinin Uygulanması: Kusurlu davranışları nedeniyle boşanmaya neden olan eşin mal paylaşımından ne kadar etkileneceği konusunda farklı yorumlar olabilir. Bu durum, mahkeme kararlarında farklılıklara yol açabilir.
Bu sorunların çözümü için, boşanma avukatından hukuki destek almak ve delilleri eksiksiz bir şekilde sunmak önemlidir. Ayrıca, arabuluculuk gibi alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemleri de mal paylaşımı konusunda anlaşma sağlanmasına yardımcı olabilir.
